This is a working place of my TC07 students.
Хөгжмийг М.Булган Шүлгийг О.Балдангомбо
ХОЛБООНЫ СУРГУУЛИЙН МАГТУУ
Номын цагаан мөрнөөс урган гэрэлтсэн
Номч мэргэдийн сургаалиар цалгин бялхсан
Эрдэнийн гэрэлт шилтгээн миний сургууль
Эцгийн голомт шиг саруул өргөө
Дахилт:
Үе үеийн алдартны алтан босго
Үүд нь өлзийтэй холбооны сургууль, холбооны сургууль
Эрдэм номын далайгаас сувд хэлхсэн
Эрдэмтэн багшийнхаа хичээлд шимтсэн
Ирээдүйн замыг заасан миний сургууль
Эргэн уулзахын ерөөлтэй саруул өргөө
Дахилт:
Үе үеийн алдартны алтан босго
Үүд нь өлзийтэй холбооны сургууль, холбооны сургууль
Орох хонхны жингэнээ чихэнд хоногшсон
Оюутан насны дурсамж сэтгэлд тодорсон
Мөрөөдлийн мөнхийн дуудлага миний сургууль
Мэргэд чуулсан гэгээн саруул өргөө
Дахилт:
Үе үеийн алдартны алтан босго
Үүд нь өлзийтэй холбооны сургууль, холбооны сургууль
10 comments:
From rags to riches
Liza Smythe is a successful British singer. Лиза Смит бол Английн амжилтаар дүүрэн дуучин билээ. Her smiling face appears on the covers of international magazines, and every year she travels to many different parts of the world to perform concerts for millions of fans. Түүний инээмсгэлсэн царай олон улсын сэтгүүлүүдийн нүүрэн дээр хэвлэгдэн гардаг бөгөөд түүний жил бүрийн дэлхийн өнцөг булан бүрт аялан тоглолт болон сая сая фэнүүдийнхээ төлөө хийсэн тоглолт ч хэвлэгдэн гардаг байна.
However, life used to be very different for this bright young star from Liverpool. “Eight years ago,” says Liza, “I lived in a small terraced house with my parents and three brothers. Тэгээд ч Ливэрпүүлээс тодорсон залуу одод маань амьдралаа өөрчлөх хэрэгтэй байсан. Лиза ярихдаа 8 жилийн өмнө би эцэг эх гурван ахынхаа хамт жижигхэн байшинд амьдардаг байсан. It was very cramped! We dodn’t have a lot of money, so i used to work as a cleaner at the local hospital to make ends meet. Маш давчуу амьдралтай бидэнд хангалттай мөнгө байгаагүй. Би орон нутгийн эмнэлэгт эргэлтийн тасагт цэвэрлэгчийн ажил хийдэг байсан. I used to buy clothes from second-hand shops. Мөн хуучин хувцасны дэлгүүрээс хувцас авдаг байсан. I was quite plump back then, because I liked eating chips and chocolate. Би шарсан төмс болон шокалад идэх дуртай байсан учраас би тун мариалаг болж байсан. In my free time I used to sing in the college choir or go for walks on the beach. Чөлөөт цагаараа би коллежийнхаа хоор дуунд явах юмуу эсвэл далайн эрэг дээр явган явдаг байв. I didn’t use to go to clubs because they were very expensive. Харин би хэзээ ч клуб рүү явдаггүй байсан учир нь их үнэтэй байдаг л даа. I used to listen to the radio a lot, though. Би радио их сонсдог байсан. I learnt all the words to every pop song and people hired me to sing at parties. Тэгээд би бүх поп дуунуудын үгийг сурчихсан баяр наадам дээр хүмүүс намайг дуулуулхаар хөлсөлж авдаг байсан. My friends liked my voice a lot, so they persuaded me to send a cassette to a record company. Миний найз нөхөд миний хоолойд дуртай ч тэд намайг дуу бичлэгийн компанид кассеттаа явуулахыг ятгадаг байв. That’s how it all started for me. Энэ бүгд ингэж л эхэлсэн юм. Three weeks later, I received a phone call from the company and my life changed completely.” Гурван долоо хоногийн дараа би компаниас утасны дуудлага хүлээж авсан бөгөөд энэ үед миний амьдрал бүхэлдээ өөрчлөгдсөн юм даа.
Today, Liza lives in a large house with a big garden just outside London with her husband and young daughter. Өнөөдөр Лиза Лондон хотоос зайдуу оршдог нэгэн том цэцэрлэгтэй томоохон байшинд нөхөр охиныхоо хамт амьдарч байна. She is much slimmer now, and looks very elegant in her chic designer clothes. Тэр одоо туранхай бөгөөд маш ганган гоёмсог харагддаг. She is constantly on a diet and goes to the gym every day to keep her body in shape. Тэрээр биеийн галбираа хадгалахын тулд өдөр бүр хоолны дэглэм барьдаг гименастик хийдэг. In her free time she enjoys going to the theatre or to parties. Мөн чөлөөт цагаараа үдэшлэг юмуу эсвэл театрлуу явж цагийг зугаатай өнгөрөөдөг.
Liza’s lifestyle has changed a lot since those days in Liverpool. Лизагийн амьдралын хэвшил нь Ливэрпүүл дэх тэртээх өдрүүдээс хойш өөрчлөгдсөн. “I think I’m very lucky to lead the life I do today. Би өнөөдөр амьдралдаа хийх зүйлээ хийсэн гэж боддог. It’s not easy, though, because I don’t have the privacy that I used to have. Гэвч энэ нь амар биш байсан учир нь надад хувийн амьдрал маань хүнд байсан. Still, I have a lovely family and a very promising career. Тэгвэл одоо надад хайртай гэр бүл хамгаас дуртай ажил маань байна. What else could I ask for?” she says. Надад өөр юу хэрэгтэй вэ? Гэж асуудаг.
Complex sentence
Хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр
Гол өгүүлбэр нь нэг буюу түүнээс дээш гишүүн өгүүлбэртэй захируулах холбоосоор холбогдсоныг хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр гэнэ.
Англи хэлэнд 5 төрлийн гишүүн өгүүлбэр байдаг.
1.Өгүүлэхүүн гишүүн өгүүлбэрComplex sentence
Хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр
Гол өгүүлбэр нь нэг буюу түүнээс дээш гишүүн өгүүлбэртэй захируулах холбоосоор холбогдсоныг хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр гэнэ.
Англи хэлэнд 5 төрлийн гишүүн өгүүлбэр байдаг.
1.Өгүүлэхүүн гишүүн өгүүлбэр (Subject clause)
Холбоос нь: that, whether, if, who, what, which, when, where, how, why.
Газар нутаг байр байршлын тухай ярихдаа гишүүн өгүүлбэрт “where” хэрэглэгддэг.
Жишээ нь: I recently went back to the town where I was born.
Би жижиг хотод төрсөн тийшээ саяхан явчаад ирсэн.
I don’t know , where he was born.
Би түүний хаана төрснийг мэдэхгүй.
2. Өгүүлэхүүн гишүүн өгүүлбэр (predicative clause)
Холбоос нь: that, if, as, who, what, which, when, where, how, why.
Амьтай зүйлийн тухай ярихдаа гишүүн өгүүлбэрт “who” хэрэглэгддэг.
Жишээ нь: How you found the keys you lost?
Чи алдсан түлхүүрээ олсон уу?
Энэ жишээнд өгүүлэгч гишүүн өгүүлбэр нь аль хүн эд юмсыг буюу ямар төрлийн хүн эд юмсыг тодотгон хэлж байна.
The man who lives next door is very friendly.
Хөрш хаалганд амьдардаг хүн их нөхөрсөг.
Gerry works for a company that makes typewriter.
Тэрри бичээч бэлтгэх компанид ажилладаг.
The man who lives next door гэдэг нь аль хүн болохыг, a company that makes typewriter гэдэг нь ямар компани болохыг, the key you lost гэдэг нь бидэнд аль түлхүүр болохыг хэлж өгч байна.
3.Тусагдахуун гишүүн өгүүлбэр (object clause)
Холбоос нь: that, what, if, whether, as, who, what, which, when, where, why.
Жишээ нь: This is what I want to do.
Энэ бол миний хийх гэж хүсдэг зүйл.
4. Тодотгол гишүүн өгүүлбэр (Relative clause)
Холбоос нь: who, which, that, whose, as, where, when.
Тодотгол гишүүн өгүүлбэр нь дотроо 2 янз байдаг.
1.Хязгаарлах гишүүн өгүүлбэр (Defining relative clause)
2.Утгачлах гишүүн өгүүлбэр (non-defining relative clause)
5. Байц гишүүн өгүүлбэр (Adverbial clause)
Дараах хавсарсан нийлмэл өгүүлбэрийн гишүүн өгүүлбэрийг гол өгүүлбэртэй нь тохирох холбоосоор холбон бич.
Exercise
1………….he was a child, he lived in Australia.
2. I don’t know …………he meeting will take place.
3…………..I didn’t understand the instruction of the gadget couldn’t use it.
4. I’m not so happy about this project ………… I have to spend most of my time at the Centre.
5. The line was so noisy ………..he couldn’t hear Jane’s talking.
6. ..............telex messages are less expensive then telegrams , long messages are very expensive.
7. It’s going to cost us a lot of money………….we don’t deliver the merchandise on time.
8. She was very happy ……………she could buy a castle.
9. He rushed to the hotel ………….he might see her .
10. The man ………….left you a message is coming too see you .
Complex sentence
Хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр
Гол өгүүлбэр нь нэг буюу түүнээс дээш гишүүн өгүүлбэртэй захируулах холбоосоор холбогдсоныг хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр гэнэ.
Англи хэлэнд 5 төрлийн гишүүн өгүүлбэр байдаг.
1.Өгүүлэхүүн гишүүн өгүүлбэр (Subject clause)
Холбоос нь: that, whether, if, who, what, which, when, where, how, why.
Газар нутаг байр байршлын тухай ярихдаа гишүүн өгүүлбэрт “where” хэрэглэгддэг.
Жишээ нь: I recently went back to the town where I was born.
Би жижиг хотод төрсөн тийшээ саяхан явчаад ирсэн.
I don’t know , where he was born.
Би түүний хаана төрснийг мэдэхгүй.
2. Өгүүлэхүүн гишүүн өгүүлбэр (predicative clause)
Холбоос нь: that, if, as, who, what, which, when, where, how, why.
Амьтай зүйлийн тухай ярихдаа гишүүн өгүүлбэрт “who” хэрэглэгддэг.
Жишээ нь: How you found the keys you lost?
Чи алдсан түлхүүрээ олсон уу?
Энэ жишээнд өгүүлэгч гишүүн өгүүлбэр нь аль хүн эд юмсыг буюу ямар төрлийн хүн эд юмсыг тодотгон хэлж байна.
The man who lives next door is very friendly.
Хөрш хаалганд амьдардаг хүн их нөхөрсөг.
Gerry works for a company that makes typewriter.
Тэрри бичээч бэлтгэх компанид ажилладаг.
The man who lives next door гэдэг нь аль хүн болохыг, a company that makes typewriter гэдэг нь ямар компани болохыг, the key you lost гэдэг нь бидэнд аль түлхүүр болохыг хэлж өгч байна.
3.Тусагдахуун гишүүн өгүүлбэр (object clause)
Холбоос нь: that, what, if, whether, as, who, what, which, when, where, why.
Жишээ нь: This is what I want to do.
Энэ бол миний хийх гэж хүсдэг зүйл.
4. Тодотгол гишүүн өгүүлбэр (Relative clause)
Холбоос нь: who, which, that, whose, as, where, when.
Тодотгол гишүүн өгүүлбэр нь дотроо 2 янз байдаг.
1.Хязгаарлах гишүүн өгүүлбэр (Defining relative clause)
2.Утгачлах гишүүн өгүүлбэр (non-defining relative clause)
5. Байц гишүүн өгүүлбэр (Adverbial clause)
Дараах хавсарсан нийлмэл өгүүлбэрийн гишүүн өгүүлбэрийг гол өгүүлбэртэй нь тохирох холбоосоор холбон бич.
Exercise
1………….he was a child, he lived in Australia.
2. I don’t know …………he meeting will take place.
3…………..I didn’t understand the instruction of the gadget couldn’t use it.
4. I’m not so happy about this project ………… I have to spend most of my time at the Centre.
5. The line was so noisy ………..he couldn’t hear Jane’s talking.
6. ..............telex messages are less expensive then telegrams , long messages are very expensive.
7. It’s going to cost us a lot of money………….we don’t deliver the merchandise on time.
8. She was very happy ……………she could buy a castle.
9. He rushed to the hotel ………….he might see her .
10. The man ………….left you a message is coming too see you .
(Subject clause)
Холбоос нь: that, whether, if, who, what, which, when, where, how, why.
Газар нутаг байр байршлын тухай ярихдаа гишүүн өгүүлбэрт “where” хэрэглэгддэг.
Жишээ нь: I recently went back to the town where I was born.
Би жижиг хотод төрсөн тийшээ саяхан явчаад ирсэн.
I don’t know , where he was born.
Би түүний хаана төрснийг мэдэхгүй.
2. Өгүүлэхүүн гишүүн өгүүлбэр (predicative clause)
Холбоос нь: that, if, as, who, what, which, when, where, how, why.
Амьтай зүйлийн тухай ярихдаа гишүүн өгүүлбэрт “who” хэрэглэгддэг.
Жишээ нь: How you found the keys you lost?
Чи алдсан түлхүүрээ олсон уу?
Энэ жишээнд өгүүлэгч гишүүн өгүүлбэр нь аль хүн эд юмсыг буюу ямар төрлийн хүн эд юмсыг тодотгон хэлж байна.
The man who lives next door is very friendly.
Хөрш хаалганд амьдардаг хүн их нөхөрсөг.
Gerry works for a company that makes typewriter.
Тэрри бичээч бэлтгэх компанид ажилладаг.
The man who lives next door гэдэг нь аль хүн болохыг, a company that makes typewriter гэдэг нь ямар компани болохыг, the key you lost гэдэг нь бидэнд аль түлхүүр болохыг хэлж өгч байна.
3.Тусагдахуун гишүүн өгүүлбэр (object clause)
Холбоос нь: that, what, if, whether, as, who, what, which, when, where, why.
Жишээ нь: This is what I want to do.
Энэ бол миний хийх гэж хүсдэг зүйл.
4. Тодотгол гишүүн өгүүлбэр (Relative clause)
Холбоос нь: who, which, that, whose, as, where, when.
Тодотгол гишүүн өгүүлбэр нь дотроо 2 янз байдаг.
1.Хязгаарлах гишүүн өгүүлбэр (Defining relative clause)
2.Утгачлах гишүүн өгүүлбэр (non-defining relative clause)
5. Байц гишүүн өгүүлбэр (Adverbial clause)
Дараах хавсарсан нийлмэл өгүүлбэрийн гишүүн өгүүлбэрийг гол өгүүлбэртэй нь тохирох холбоосоор холбон бич.
Exercise
1………….he was a child, he lived in Australia.
2. I don’t know …………he meeting will take place.
3…………..I didn’t understand the instruction of the gadget couldn’t use it.
4. I’m not so happy about this project ………… I have to spend most of my time at the Centre.
5. The line was so noisy ………..he couldn’t hear Jane’s talking.
6. ..............telex messages are less expensive then telegrams , long messages are very expensive.
7. It’s going to cost us a lot of money………….we don’t deliver the merchandise on time.
8. She was very happy ……………she could buy a castle.
9. He rushed to the hotel ………….he might see her .
10. The man ………….left you a message is coming too see you .
Mongolia
Mongolia is beautiful country with a clear blue sky high mountains, rivers and deserts located in central Asia between China and Russian.
Mongolian is a nation that has rich art and ancient cultural hiretage. All the advances of civilization have been associated with settlement. The local traditional culture is the nomad.
Mongolian people are good-looking. They have got black hair, dark eyes and light yellow skin. The Mongolian people are friendly people who are well known for being smart and kind.
The weather is cold, and ferfect for skiing. The mountains around the city are covered in tick snow. The famous Bogd are stunning. In these quiet waters you can sail past mountains, rivers and fields.
Most people in live in countryside. Most Mongolians live in gers. Gers are very convenient and comfortable for nomad people to live in because the gers can be moved easily. Most of the people in the country are herdsman. Family life is very important in Mongolian and families often eat together. Mongolian food is very buuz and huushuur delicious Ub like eating meat and barbeque.
The Mongolians have rich spiritual cuiture. Many of the folk dances as well as folk songs are ferformed to the accompaniment of folk musical instruments, particularly of the morin khuur. Morin khuur or headed fiddle is on of the most classic national musical instruments. The long song, on of the forms of folk songs, is one of the richest and most treasured of the ancient arts of the Mongolians. It’s always performed to the accompaniment of the morin khuur.
Mongolian people love to enjoy themselves. Popular free time activities include wrestling and watching traditional dance shows. Mongolian people Celebration” Naadam” and “Tsagaan sar”.
The last day of the outgoing year is called bituun, and the fest given at night is bituun. At the feast it is customary to break a boiled bone of a sheep or cow as if “opening up” the bituun. Then people eat a whole boiled sheep’s ramp, buuz and dumpling. Dairy products tsagaalga and milk rice porridge are also served. The main Tsagaan sar events take place the next day. At sunrise the host and guests dress in brand- new garments and greet each other in a special manner. This ritual is called “zolgolt”.The older person puts his hands palms down on the hands of the younger one and both say traditional good wishes and rub cheeks or the older person kisses the younger one on the cheek. After greeting he guests are served with meals and drinks. Tea with milk airag are the main drinks. Before the guests leave they are given gift. Even if Tsagaan sar is over, friends and relatives meeting for the first time that year greet each other in the manner of “zolgokh”. Tsagaan sar official lasts 3 days , but the revel continues for about a week.
Mongolian big city for Ulaanbaatar.Ulaanbaatar very nice place. Mongolian, the capital of Ub, is a shopper’s paradise, with plenty of large department stores as well as thousands of delightful smaller shops.There are also some great department stores which sell everything from perfume to furniture the Urt tsagaan is a group of little streets with some of the trendiest boutiques for shoppers with big bank accounts there is a wide range of jewelers and designer fashion houses along the Bravo shop and Tushig shops. Ulaanbaatar are usually open from eight or ten in the morning till about seven in the evening, from Monday to Saturday .The big sales come after Christmas and before the autumn collections. Don’t miss the chance to go shopping in Ub. There is always something to suit everyone’s pocket and taste.
welcome to Mongolia
Bill Gates
Everyone has heard of Bill Gates, one of the richest and most successful people in the world.
Хэн нэгний зүрхэнд байдаг Bill Gates бол алдартай,амжилттай баян хүн юм.
Microsoft, the business he started with a friend in 1975, has become the world’s largest computer software company, and Gates was the world’s youngest billionaire at the age of 31.
Microsoft ,компаний гараагаа анх 1975онд найзтайгаа компьютерийн программ хангамжаар эхлүүлсэн, харин Gates дэлхийн хамгийн залуу тэр бумтан 31н насандаа болсон.
His full name is William Henry Gates lll, and he was born on 28th October, 1955, in Seattle, USA.
Тэрний жинхэнэ нэр нь William Henry Gates lll,тэр 1955 оны 10сарын 28нд Америкийн Seattle-д төрсөн.
At school, Bill soon showed that he was very intelligent, and especially good at Maths and Science.
Тэрны эцэг эх нь нууцлагдмал сургуульд явуулахыг хүсдэг байсан.
His parents decided to send him to Lakeside, the private school where he first began to use computers.
Тэр хамгийн анхны комьютерийг ашигласан.
13-year-old Bill Gates and his school friend Paul Allen were soon spending all their time writing programs and learning about computers instead of doing their schoolwork!
Удалгүй 13-н насандаа Bill Gates сургуулийнхаа найз Paul Allen компьютерийн программ бичиж компьютерийн тухай сургуульдаа ажилдаг болсон.
After finishing school in 1973, Bill went to Harvard, America’s most famous university.
1973 онд сургуулиа төгссөн дараа нь Bill Gates USAын хамгийн том сургууль болох Harvardын их сургуульд суралцсан.
The next year, he and Paul Allen wrote an operating program for the Altair, one of the world’s first microcomputers.
Дараа жил нь мөн Paul Allеn ажил хийх Altair программыг бичсэн энэ нь дэлхийн хамгийн жижиг компьютер.
The two friends started Microsoft in 1975, and Gates left Harvard. Before long, Microsoft was a major business success.
Түүний 2 найз нь Microsoft компанийг 1975 онд нээсэн Microsoft компани өмнө нь үндсэн амжилттай компани байсаар байгаа.
Since then, the company has continued to grow, producing most of the world’s leading PC software.
Since компани нь үргэлжлүүлэн угсарсаар дэлхийд тэргүүлэх PC хангамжыг үйлдвэрлэсэн.
One reason for his success is that Gates has always been very ambitious and hardworking.
Тэр бол юмыг амжилттайгаар үндэслэж Gates байнга зөгий шиг маш хатуу ажиллах хүсэлтэй.
This has not left him much time for a normal personal life, but in 1994 he married Melinda French, a Microsoft employee, and in 1995 he wrote a best-selling book, The Road Ahead.
Хувь хүнийхээ хувьд хэвийн амьдралтай байсан гэхдээ 1994 French гэрэлсэн Microsoft албыг бас 1995 онд шилдэг худалдааны номыг бичсэн энэ нь Road head.
Bill has mixed feelings about spending so much time running Microsoft “There are a lot of experiences I haven’t had, but I do like my job,” he says.
Bill холимог чадварын тухай Microsoft үйл ажиллагаанд зарцуулдаг эдгээрээс өөр надад туршлага байхгүй гэхдээ би өөрийхөө ажилд дуртай.
When he does find time to relax, he likes puzzles, golf and reading about science.
Хэзээ ч надад амрах цаг ховорхон тэр эвлүүлдэг толоомд дуртай golf, ном унших дуртай өөрийнхөө хувьд баян.
For such a rich person, his life is simple, and he spends little on himself and his family.
Түүний амьдрал нь ил илэрхий мөн жоохон цагийг гэр бүлдээ зарцуулдаг.
When it comes to helping others, though, Gates is very generous.
Тэр хэзээд бусдад туслахыг боддог,Gates бол маш эелдэг.
He has already given huge amounts of money to charity, and says that he plans to give away almost all of his wealth when he retires.
Тэр хүмүүнлэгийн байгууллагад тодорхой хэмжээнд тусламж үзүүлсэн, тэтгэвэрт гарсан ч хэзээд бэл бинчинтэй.
Up, Up and Away
As soon as Fay woke up, she knew this birthday was going to be very special. It was a sunny morning and a gentle breeze in through the window. “A perfect day for a balloon ride!” Fay said excitedly to herself. Half an hour later, her friend Bob picked her up in his car. For her birthday present, Bob, a pilot Fay for a ride in a hot-air balloon.
Fay was thrilled when she saw the huge, bright yellow hot-air balloon. Bob made sure that everything was okay, then they climbed carefully into the basket. Moments later, the air. “This is fantastic!” she shouted cheerfully to Bob.
“Happy Birthday!” I’m glad you like your present!” he replied.
Suddenly, the smile disappeared from Bob’s face. Dark clouds were racing towards them and, before he could say anything, there was a loud rumble of thunder. The balloon shook violently from side to side. “Oh, no!” screamed Fay. “We’re going to side!” just as Bob was reaching for the radio, there was a bright flash of lightning. Fay fell backwards and hit her head , and everything went black.
When Fay opened her eyes, she saw Bob’s worried face in front of her. “Are you alright?” he asked anxiously. “The balloon went down,” he explained, “but fortunately we’ve landed in a tree. I’ve already radioed for help.” Fay looked over the side of the basket and realised that they from a branch. “Don’t worry,” said Bob calmly. “It’ll hold us.”
At that moment a fire engine appeared. Its siren and its red lights brightly. Two firefighters jumped out and, five minutes later, Fay and Bob safely on the ground. “We’re safe at last!” Fay cried.
“Fay, I’m sorry,” replied Bob. “it wasn’t quite what I had in mind, but I’m sure you won’t forget this birthday!
Хуудас 30
Tsonjin boldog
Tsonjin boldog hill,53 km from Ulaanbaatar, in the territory Erdene soum, Tuv aimag. The hill is located next to Chinggis Khairhan one of Mongolia’s sacred mountains. The site of monument has special significance in the history of Mongolia.
This incident had future significance at that time, which nobody knew except Temujin. The man had great insight and he praised the hill and named it Tsonjin boldog- a site where one can have a great view of the vast plateau and of the future. This signified the beginning of the career of Chinggis Khan and his descendants, during which he established peace from the Yellow sea to the Black Sea. During the Pax Mongolia era, the Silk Road flourished and great achievements were made whit the help of the Mongol Khans: for example China built an Armada which reached the coast of Africa and the first ever paper notes appeared. Some time later, Chinggis Khan was named a whip of heaven by Rashid Ad Din, a famous Arabic historian.
The statue of Chinggis Khan will be over 40 meters high and he will be mounted, holding a golden whip in his hand against his lap. It will be made of steel. On the shoulder of his horse there will be a platform for a panoramic view of the countryside. The area surrounding the statue will be covered with groups of ‘gers’ in a pattern of the seals signifying the unity of Mongolia that was burnished on horses in 13-r century Mongol aimags. Beneath the statue there will be a museum and a hall.
Charset converter Windows-1251-->Unicode(cyr)
Unicode(cyr)-->Windows-1251
The Internet: FAQs
(Frequently Asked Questions)
Интернэт:-д (олон дахин гардаг асуултуудын хариулт)
The internet is without doubt one of the most important inventions in history. Интернэт бол эргэлзэх зүйлгүй түүхэн дэх хамгийн том онцгой нээлтүүдийн нэг юм.
It was started in 1968 by the US government, but at first it was used mainly by scientists. Үүнийг 1968 онд АНУ-н засгийн газар эхлүүлсэн бөгөөд анхандаа интернэтийг зөвхөн эрдэмтэд, шинжлэх ухааны ажилчид хэрэглэж байсан.
Since 1990, when the World Wide Web was created, it has changed the world, and its uses are growing every day. 1990 оноос хойш Дэлхийн Өргөн Сүлжээ интернэт тархсан бөгөөд энэ нь дэлхийг ертөнцийг өөрчилж, өдөр бүр хэрэглээ нь улам бүр өсөн нэмэгдэж байна.
1.The internet is a network (several networks, in fact) of millions of computers around the world, connected by phone lines, satellite or cable, so that all the computers on the net can exchange information with each other. Интернэт бол дэлхийг бүрхсэн олон сая сая компьютерүүдийн хэд хэдэн сүлжээнүүд, үүнтэй утасны шугамаар, сансрын кабелиар холбогддог бөгөөд энэ торон сүлжээгээр дэлхийн хүмүүс өөр хоорондоо мэдээллээ солилцдог.
2.The internet links computers, and the World Wide Web is a system which links the imformation stored inside these computers. Интернэт нь компьютерүүдийг хооронд нь холбодог, ба дэлхийг холбосон торон сүлжээ нь компьютерүүдийн дотор хадгалагдсан мэдээллийг холбодог систем юм.
3.A company or organization stores its information in electronic documents on one of the Internet computers, somewhere in the world. Компани эсвэл байгууллага мэдээллээ электрон баримт бичигээр дэлхийн хаа сайгүй интернэтэд байршуулдаг.
This computer space¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬ — the company’s web site — has an address, in the same way that every telephone has a number. Компьютерт байршуулсан компаний вэб сайтад байнгын хаяг, утасны дугаар нь байдаг.
To visit a web site, you simply enter the address. Вэб сайтаар зочилохдоо, та эхлээд хаяагаа оруулна.
Your computer is connected to the web site, a document is downloaded, and a page appears on your computer screen. Та компьютераар вэб сайтад холбогдоход баримт бичигүүд хуудас байдлаар дэлгэцэн дээр харагддаг.
4.When you visit a web site looking for information, some words on the page may be underlined, showing that there is more information about the subject in another document. Таныг мэдээлэл хайхаар вэб сайтад ороход хуудсан дээр доогуураа зураастай зарим онцолсон үгнүүд байх бөгөөд энэ үг нь цаанаа таны хайж буй мэдээллийн тухай илүү их мэдээллийг агуулсан байдаг.
If you click on one these words, the Web automatically connects your computer to a new document or web site, even if this is stored thousands of kilometres away. Хэрвээ та энэ үгэн дээр дарах юм бол дэлхийн хаана ч, хэдэн мянган километрийн цаана байсан ч сүлжээ автоматаар таны компьютерийг шинэ баримттай эсвэл вэб сайттай холбодог.
You’re surfing the net! Та сүлжээнд холбогдож байна!
5.The main use of the Internet is to find information – for your schoolwork or job, or just to find out more about your hobbies, sports or current events. Интернэтийг гол нь хичээллийн талаар болон ажил, өөрийн сонирхолын талаар болон сүүлийн үеийн мэдээлэл хайхад ашигладаг.
You can also use the Internet to read newspapers and magazines, play games, plan your holiday or buy things from your favourite shop. Интернэтийг ашигласнаар та сонин, сэтгүүл унших, тоглоом тоглох, амралтаа төлөвлөх эсвэл дэлгүүрээс дуртай зүйлээ худалдаж авах зэрэг хүссэн зүйлээ интернэтээс авч чадна.
E – mail makes it possible to send electronic messages anywhere in the world in seconds, and you can use the Internet to ‘chat’ with people and make new friends. И-мэйлээр дэлхийн хаана ч байсан хэдхэн секундын дотор электрон шуудан явуулах боломжтой ба интернэтээр хүмүүстэй чалчиж шинэ найзтай болж болно.
6.If you don’t already use the Internet, all you need to get started is a computer, a modem and a phone line. Хэрвээ та урьд нь интернэт хэрэглэж байгаагүй бол эхлээд компьютероо модем ба утасныхаа шугамтайгааыыы холбох хэрэгтэй.
Using the Internet is getting cheaper and easier all the time. Интернэтийг ямар ч цагт хэрэглэхэд хялбар ба хямд төсөр болж байна.0
Are you ready to surf the net? Та интернэтэд холбогдоход бэлэн үү?
There’s a whole exciting Internet world out there waiting for you! Таныг интернэтийн гайхамшигтай ертөнц хүлээж байна!
The Pros and Cons of Using the Internet
1.Advertisements for the Internet promise you a world of information, entertainment, on – line shopping and e – mail services. Интернэтийн зар сурталчилгаа нь мэдээлэл, и-мэйл болон онлайн дэлгүүрийн үйлчилгээг олж авахад чухал үүрэг гүйцэтгэдэг.
However the real world of the Internet may not be as perfect as the advertisements suggest. Хэдий тийм боловч интернэтийн бодит ертөнц зар сурталчилгаа шиг төгс сайхан биш.
2.Using the Internet offers many advantages. Интернэтийн хэрэглээ нь олон давуу талуудтай.
For example, all of the latest information is available to you, in your home, at any hour of the day or night. Жишээ нь, та бүх сүүлийн үеийн мэдээлэлийг өдөр шөнийн аль ч цагт гэрээсээ авах боломжтой.
It is much faster and easier to surf the net in search of information from all over the world than to travel to libraries in dozens of countries. Интернэтээр аялснаар дэлхийн олон орны мэдээллийг маш хялбархан, түргэн шуурхай авах боломжтой.
Firstly, on – line shopping makes it possible to search through catalogues to find exactly what you want at the best price, saving both time and money. Нэгдүгээрт, онлайн дэлгүүрийн үйлчилгээгээр та катологоос хүссэн зүйлээ тохирсон үнээр нь авч цаг мөнгөө хэмнэх болно.
By joining a newsgroup or chat group, you can share your hobbies and special interests, and perhaps make friends all over the world. Дэлхийн олон орны хүмүүстэй та чатаар өөрийн сонирхол болон хоббигоо хуваалцан олон найз нөхөдтэй болж болно.
Finally, e – mail is popular because it faster than sending a letter and cheaper than a telephone conversation. Эцэст нь и-мэйл бол захиа явуулахаас хурдан ба утасны ярианаас хямдхан байдаг.
3.On the other hand, the Internet has several disadvantages. Интернэтэд зарим нэг сул тал байдаг.
Also, with so much information available, finding what you want can take you hours. Мөн хорин дөрвөн цагийн альнд ч та хүссэн мэдээллээ хангалттай авах боломжтой.
Multimedia web pages with photographs, music and video are attractive, but they make downloading slow and boring. Мултимедиа вэб хуудас нь фото зураг, хөгжим, видео бичлэг зэргийг багтаасан байдаг ч үүнийг татаж авахад удаан, уйтгартай байдаг.
What is more, there is too much advertising instead of real information. Үүнээс гадна тэнд бодитой мэдээллийн оронд зар сурталчилгаанууд их байдаг.
As for Internet friendships, sitting at home in front of a computer making ‘chat friends’is not the same as actually meeting people. Интернэтийн найзууд, гэртээ компьютерийн ард суугаад чатны найзуудтай болох нь яг хүнтэй уулзахтай адилхан биш байдаг.
4.In conclusion, the Internet obviously has both good and bad points. Дүгнэж хэлэхэд, интернэт муу ч талтай бас сайн ч талтай байдаг.
Fortunately, the system is improving all the time, and any problems which still exist can be solved. Хэдий тийм боловч, систем нь цаг бүрт улам бүр сайжирч, асуудалууд нь багасч шийдвэрлэгдэж чадаж байгаа.
Whether we like it or not, the Internet is here to stay, so we have to make the best possible use of it. Интернэт бол бидний хамгийн чухал хэрэглээ байсаар байх болно.
My personal Blog: http://bolorcms.com/badaa
Mini test 5
Exercise 1. Choose the correct one
1. 2. 3.b 4. 5.b 6. 7. 8. 9.b 10.
11. 12. 13. 14. 15.a 16. 17.b 18.c 19.a 20.
21. 22.a 23.a 24.c 25. 26.a 27.c 28.a 29. 30.c
31.a 32. 33. 34.c 35.c 36. 37.b 38.c
Exercise 2. Choose the correct word to fill in the sentence.
1. make 2. Produce 3. smoke 4. fumes 5. easily
6. hardly 7. freezing 8. cold 9. repaired 10. saved
Exercise 3. How quickly can you match the words and the descriptions?
1.k 2.l 3.b 4.m 5.a 6.j 7.n
8.c 9.h 10.i 11.g 12.e 13.f 14.d
Exercise 3. Rewrite the sentences in reported speech.
1. Diana said to Mark Paul was wearing black sunglasses.
2. Bill said he would buy a newspaper.
3. Clive said George had eaten all the chocolates!
4. Tom asked Sam what his favourite color.
5. Anna asked Claire
Exercise 4. Match these words with their opposites.
1. d 2. e 3. f 4. i 5. j
6. a 7. b 8. g 9.c 10.h
Exercise 5. Complete the short dialogues with phrases
from the list.
1.d 2.b 3.e 4.a 5.c
Read the following text and choose the correct answer.
1.a 2.b 3.c 4.c 5.a
6. 7. 8.d 9.b 10.a
Mini test 6
Exercise 1. Choose the right one
1. a 2.b 3.c 4.c 5.a 6.c 7.b 8.a 9.a 10.b
11.b 12.b 13.a 14.c 15.b 16.c 17.b 18.b 19.a 20.c
21.b 22.b 23.b 24.b 25.a 26.b 27.b 28.b 29.c 30.a
31.a 32.a 33.b 34.c 35.b 36.b 37.c 38.c 39.a 40.b
41.c 42.c 43.b 44.b 45.b 46.a 47.a 48.c 49.a
Exercise 2. Turn the following sentences into reported speech.
1. ” Pass me a bowl!” – She told Jerry.
2. “ Get me some eggs some the fridge”- she told Susie.
3. “ Don’t forget to wash your hands!”- our mother told us.
4. “ Don’t give him any sweets!”- mrs. Cross told her dog sitter.
5. “ Fed him twice a day!”- mrs. Cross told her dog sitter.
Exercise 3. Underline the correct word.
1. how a lovely surprise
2. how awful
3. what wonderful
4. what proud you must be!
5. what an excellent student she must be!
Exercise 4. Choose the correct question tag.
1. aren’t you 2.doesn’t she 3.did you 4.hasn’t she
5.won’t you 6.have you 7.isn’t she 8.can’t I
9.hadn’t they 10.didn’t he
Exercise 5. Cross out the unnecessary word.
1. me 2. been 3. did 4. was 5. told
Exercise 6. Fill in the gaps with the words from the box.
1.e 2.d 3.a
4.c 5.f 6.b
Reading
1.a 2.b 3.c 4. c 5.c
Chocolate cake
1/2 cup cocoa
milk (see note below)
4 tablespoons Crisco or butter
1 cup sugar
1 egg yolk
1 cup flour
1/2 teaspoon salt
1 teaspoon vanilla
1 teaspoon baking soda
Preheat oven to 350°F.
In a 1 cup measure, put cocoa powder; add a small amount of hot water and stir until cocoa dissolves. Fill remainder of measuring cup with milk to bring the measurement up to 1 cup total.
Combine flour, salt and baking soda, mixing well. Set aside.
Beat shortening or butter and sugar, add egg yolk, beating for one minute. Stir in vanilla.
Combine all ingredients for one minute. Turn batter into a buttered brownie pan which has been lightly dusted with cocoa (shake out any excess cocoa).
Bake for about 40 minutes or until cake tests done
Naadam
Naadam is a traditional type of festival in Mongolia. The festival is also locally termed "eriin gurvan naadam". The games are Mongolian wrestling, horse racing and archery and are held throughout the country during the holidays. Women have started participating in the archery and girls in the horse-racing games, but not in Mongolian wrestling.
The biggest festival is held in the Mongolian capital Ulaanbaatar during the National Holiday from July 11th - 13th, although other cities and towns across Mongolia have their own, smaller scale Naadam celebrations. It begins with an elaborate introduction ceremony featuring dancers, athletes, horseriders, and musicians. After the ceremony, the competitions begin.
Naadam is the most widely watched festival in the country, and is believed to have existed for centuries in one fashion or another. Originally, it was derived from when Mongolians used to celebrate an occasion or another, they followed the celebrations with military parades and sporting competitions like archer, horse riding and wrestling. But now it formally commemorates the 1921 revolution when Mongolia declared itself a free country.
Post a Comment